Wat is de VSME en wat betekent de VSME voor mijn onderneming?

In februari 2025 presenteerde de Europese Commissie het Omnibusvoorstel. Als dat voorstel, naar verwachting eind 2025, wordt goedgekeurd vervalt voor 80% van de bedrijven de verplichte CSRD-rapportage. Dit betekent dat ondernemingen met minder dan 1.000 medewerkers niet langer verplicht zullen zijn om volgens de CSRD-richtlijnen te rapporteren. Voor deze ondernemingen ontstaat echter een nieuwe kans: de VSME – de Europese standaard voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage voor mkb-ondernemingen. 

Wat houdt de VSME precies in, en waarom zou je er als organisatie mee aan de slag gaan? In dit artikel leggen we uit hoe dit raamwerk je kan helpen om op een eenvoudige en effectiever manier over duurzaamheid te rapporteren, en welke verschillende opties je hebt in dit proces.

Een vrijwillige Europese standaard voor mkb

De VSME (Voluntary sustainability reporting standard for non-listed SMEs) is de standaard voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage van niet beursgenoteerde mkb-ondernemingen. Deze standaard is naast de CSRD geïntroduceerd met als doel om mkb-ondernemingen te ondersteunen in de groeiende vraag naar ESG-informatie vanuit stakeholders. De Europese Commissie vraagt CSRD-plichtige ondernemingen om hun informatie-uitvragen te beperken tot wat in de VSME is opgenomen, tenzij de uitvraag van meer informatie noodzakelijk en gerechtvaardigd is.

Op dit moment is er al een definitieve versie van de VSME in gebruik, maar mogelijk volgen er nog aanpassingen om deze nog beter aan te laten sluiten bij de behoeften van mkb-ondernemingen en de gebruikers van de duurzaamheidsinformatie.

Waarom rapporteren volgens het VSME-raamwerk?

Het doel van de VSME is om te ondersteunen bij:

• Samenwerking met grote bedrijven
  Het delen van de benodigde duurzaamheidsinformatie die grote bedrijven vragen van hun leveranciers.

• Toegang tot financiering
  Het leveren van informatie die banken en investeerders nodig hebben, zodat bedrijven makkelijker financiering kunnen krijgen.

• Verbetering van duurzaamheidsmanagement
  Het beter aanpakken van milieuproblemen (zoals vervuiling) en sociale uitdagingen (zoals gezondheid en veiligheid op de werkvloer). Dit helpt bedrijven sterker en concurrerender te worden, zowel op de korte als de lange termijn.

• Bijdragen aan een duurzame economie
  Het ondersteunen van een inclusieve en duurzame groei, zodat iedereen ervan profiteert.

De voordelen van de VSME:

• Algemeen bekende en geaccepteerde standaarden
  Je werkt met een standaard die algemeen bekend is en volgt dus een geaccepteerd raamwerk voor je duurzaamheidsverslag.

• Huidige prestaties als uitgangspunt
  De VSME gaat uit van hetgeen je al doet op het gebied van duurzaamheid, er ligt minder focus op je lange termijn doelstellingen en ambities. Hierdoor kun je als onderneming inzichtelijk maken welke stappen je reeds gezet hebt.

• Veel minder verplichte datapunten
  De VSME bevat een veel kleinere hoeveelheid aan datapunten ten opzichte van de CSRD en is daardoor sneller te implementeren en vergt minder inspanning qua data-verzameling.

• Eenvoudiger opschalen naar de CSRD
  De VSME-standaard is afgeleid van de CSRD. De dubbele materialteitsanalyse (DMA) is daardoor goed hanteerbaar om als uitgangspunt te hanteren voor de VSME-rapportage. Ook is het daardoor eenvoudig om in de toekomst op te schalen naar een CSRD-compliant verslag.

Hoe werkt de VSME precies?

De VSME is een vrijwillige rapportagestandaard die bestaat uit twee modules: de Basis (B) en Comprehensive (C). Deze modules hebben verschillende doelen.

De Basis (B) module is bedoeld voor micro- en kleine ondernemingen die willen beginnen met duurzaamheidsrapportage. De focus van deze module ligt op algemene informatie die op een flexibele manier gerapporteerd kan worden. Er ligt minder nadruk op de waardeketen en meer op een kwalitatieve, beschrijvende rapportage. De hoeveelheid datapunten waarover gerapporteerd moet worden is minder dan in de C-module. Hierdoor is de B-module erg geschikt voor bedrijven die bezig willen zijn met transparante rapportage zonder de uitdagingen die er zijn bij een volledige ESG-rapportage.

De C-module is een aanvulling op de B-module die kleine en middelgrote ondernemingen in staat stelt een breder beeld te schetsen van de ESG-prestaties. Er ligt meer nadruk op beleid en strategie. De C-module gaat dieper in op de onderwerpen uit de B-module en voegt aanvullende ESG-onderwerpen toe aan de rapportage. Hiermee voldoe je aan de verwachtingen van je stakeholders met een redelijke inspanning, die nog altijd beduidend lager is dan de CSRD-standaarden.

De belangrijkste verschillen tussen deze modules zijn de kwalitatieve datapunten op het gebied van strategie, business model, werkwijze, beleid, toekomstplannen en doelen. In de tabel hieronder zetten we de verschillen naast elkaar.

Hoe kan Baker Tilly jou ondersteunen?

Baker Tilly biedt een 8-stappenaanpak voor ESG-rapportage, die jouw onderneming door het volledige VSME-proces heen leidt. Van het selecteren van focusgebieden en data-collectie tot het ontwikkelen van een ondernemingsbrede gedragen ESG-strategie en het opstellen van actieplannen. Wij ontzorgen je bij elke stap.

Daarbij ondersteunen wij in het communiceren en rapporteren aan relevante stakeholders, zo ben je proactief en transparant. Het maakt niet uit of je al een dubbele materialiteitsanalyse hebt gedaan, of de CSRD jouw startpunt is geweest, of dat er pas net begonnen wordt met een duurzaamheidrapportage. Wij helpen iedere ondernemer met een duurzame oplossing.

Wil je meer leren over de VSME? Volg dan ons webinar op 14 april!

Klaar om aan de slag te gaan met jouw VSME-duurzaamheidsrapportage? Neem dan contact op met Gido Frühling ([email protected]) of Marijn Biesiot ([email protected]).