Interview met Alex van Wamel over de wijzigingen voor de CV en het FGR

De fiscale behandeling van de commanditaire vennootschap (CV) en het fonds voor gemene rekening (FGR) is momenteel afhankelijk van hoe bepaalde kenmerken van die rechtsvormen zijn vormgegeven. Denk hier bijvoorbeeld aan het toetredingsbeleid en de verhandelbaarheid van de aandelen of participaties. Maar de afgelopen tijd is een aantal wijzigingen voorgesteld. Alex van Wamel, Director Tax Advisory bij Baker Tilly, licht de nieuwe wetsvoorstellen toe en benadrukt het belang van een goed gesprek. 

“De open CV en het FGR worden gezien als zelfstandig, vergelijkbaar met een bv of een nv. In fiscale termen zijn ze ‘non-transparant’: ze zijn zelfstandig belastingplichtig voor hun winsten. De besloten CV en het besloten FGR daarentegen worden voor belastingdoeleinden gezien als transparant. Het vermogen en de winsten worden direct aan de achterliggende participanten toegerekend,” legt Alex uit.

Langslepend dossier

De afgelopen jaren is duidelijk geworden dat er het een en ander gaat veranderen. Zo is voorgesteld om alle CV’s vanaf 2025 niet langer als zelfstandig belastingplichtig te zien, maar als fiscaal transparant te behandelen. Bovendien zouden de vereisten voor een FGR aangepast worden. “Het is inmiddels een langslepend dossier,” legt Alex uit. “Conceptwetsvoorstellen, internetconsultaties, uitstel, aanpassingen. Maar de wetgever was er lange tijd niet helemaal over uit hoe de beoogde wijziging exact vorm moest krijgen.” Alex vervolgt: “Het is ook een lastig dossier, omdat veel verschillende belastingwetten samenkomen, zeker waar het gaat om overgangsrecht. Maar op Prinsjesdag is dan toch een aantal wetsvoorstellen over fiscaal kwalificatiebeleid ingediend.”

Motivatie van de wijzigingen

De CV en het FGR worden soms gebruikt om structuren te ‘anonimiseren’. Het maakt het namelijk lastiger voor anderen om inzicht te krijgen in het vermogen van een aandeelhouder. Alex: “De anonimiseringsstructuur staat al een tijd onder druk. Dat is in gevallen waarbij vermogen uit het zicht van de Belastingdienst wordt gehouden volkomen terecht. Maar bij de CV en het FGR is daar in principe geen sprake van, de Belastingdienst heeft nog steeds toegang tot alle informatie. Sterker nog, in de praktijk worden die structuren meestal juist expliciet vooraf met de Belastingdienst besproken en afgestemd”. “Bovendien,” voegt Alex toe, “lijkt het voorgestelde overgangsrecht tezamen met bestaande wetgeving alsnog ruimte te bieden om – via een omweg – het vermogen van de belanghebbende te anonimiseren.” In de vakliteratuur wordt verschillend gedacht over de eerdere voorstellen. Veel van de redenen die ten grondslag liggen aan de wijzigingen, zijn eigenlijk al in wetgeving ondervangen “De afgelopen tijd kwamen bovendien steeds weer weeffouten naar boven,” vertelt Alex. “Het feit dat de voorgestelde maatregelen geen ‘belastingderving’ oplossen leidt bij fiscalisten tot enige verwondering.”

Mogelijke gevolgen

Alex merkt dat dit onderwerp niet alleen zijn vakgenoten bezighoudt. “Veel van onze klanten hebben in het verleden om verschillende redenen een open CV of een FGR met de Belastingdienst afgestemd.  Bijvoorbeeld om familievermogen flexibel te kunnen beheren. Als die rechtsvormen opeens transparant worden, vindt een (fictieve) overdracht plaats.” Bij zo’n sfeerovergang moet over het algemeen, zowel in de vennootschapsbelasting als in box 2 van de inkomstenbelasting, worden afgerekend over bepaalde meerwaarden. Het vermogen is daarna in principe box 3-vermogen van de participant. Eén van de vragen die nu speelt is hoe dit fiscaal gefaciliteerd kan worden. Alex vervolgt: “Daar bestaan al regelingen voor, maar naast de vennootschapsbelasting speelt bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting ook mee. En ook de nieuwe box 3-regels zorgen voor onduidelijkheid. Al die regelingen en faciliteiten moeten in het overgangsrecht met elkaar worden aangesloten. Dat luistert nauw, en blijkt erg lastig.”

Reflectiemoment

“Er is nog een hoop punten waarover onduidelijkheid bestaat, vooral door de ingewikkelde samenhang met andere regelingen,” vertelt Alex. “Onze belastingadviseurs nemen de wetsvoorstellen nauwkeurig door en waarschijnlijk zullen de parlementaire debatten ook nog aandachtspunten blootleggen.” Er is wel haast geboden bij zekerheid, want het overgangsrecht moet per 2024 al ingaan. Alex vervolgt: “Dat maakt het voor onze klanten best lastig. Het is simpelweg nog niet helemaal duidelijk hoe de wijzigingen invloed zullen hebben op hun privépositie. En waarschijnlijk moeten er in veel gevallen op korte termijn stappen gezet worden” Ondanks de onzekerheid merkt Alex dat het onderwerp wel bij zijn klanten leeft. “Ik zie dat veel klanten de wijzigingen aangrijpen als een moment om nog eens goed na te denken over hun huidige situatie. Zijn de overwegingen van 5 of 10 jaar geleden nog relevant? Is de flexibiliteit die je destijds in jouw FGR wilde, nu nog noodzakelijk? Soms komt men dan tot de conclusie dat de omstandigheden gewijzigd zijn. Het is goed om daarbij stil te staan.”

Vervolgstappen

Alex is benieuwd naar de parlementaire behandeling van de Prinsjesdagplannen. “Het is nog even afwachten hoe de huidige voorstellen het wetgevingsproces doorstaan. Maar het zou zomaar eens kunnen dat het overgangsrecht komend jaar ingaat. Alle open CV’s worden dan vanaf 2025 ‘besloten’. En dat zelfs de ‘afgestemde’ open FGR dan opeens fiscaal transparant wordt.” Alex legt uit dat dit niet voor alle klanten even bezwaarlijk zal zijn. “Soms is een open FGR eigenlijk niet meer nodig. Met goed overgangsrecht kun je dan de komende tijd nadenken over hoe je de structuur wil gaan omvormen. Maar niets doen is geen optie,” merkt Alex op. “Dat er iets staat te veranderen, is eigenlijk wel zeker, en onze klanten willen zich hier graag op voorbereiden. Dat blijft lastig, maar door op tijd het gesprek aan te gaan kun je de keuzes maken die passen bij jouw omstandigheden. Wij helpen onze klanten graag om alle afwegingen helder te maken.”

Meer weten over de Prinsjesdagplannen? In onze Prinsjesdagspecial zetten wij de belangrijkste belastingvoorstellen overzichtelijk voor u uiteen.