Btw in het Digitale Tijdperk: Europese Commissie stelt ingrijpende wijzigingen voor

Aanleiding voor de voorstellen

Het EU btw-systeem lijdt al jaren onder fraude en hoge uitvoeringskosten. Deels worden deze problemen veroorzaakt door complexe regels die niet goed aansluiten op moderne vormen van economische activiteit, zoals grensoverschrijdende dienstverlening en e-commerce. Om de btw-heffing fraudebestendiger en efficiënter te maken, heeft de Europese Commissie nu plannen gemaakt om het systeem op een drietal deelgebieden te wijzigen. Deze bespreken we hierna op hoofdlijnen.

1. Nieuwe regelgeving voor de platformeconomie

Allereerst is de Europese Commissie van plan om nieuwe regels voor de platformeconomie in het leven te roepen. Centraal staat het ‘deemed supplier regime’, dat bedoeld is voor platforms die opereren in de ‘short-stay’-sector en het passagiersvervoer. In de kern komt het regime erop neer dat (online) platforms zoals AirBnB en Uber vanaf 2025 verplicht worden om btw in rekening te brengen aan de eindconsument wanneer de aanbieder dat zelf niet doet. Dit moet ervoor zorgen dat traditionele aanbieders in deze sectoren (zoals hotelketens en taxibedrijven) geen concurrentienadeel meer ondervinden. Daarnaast heeft de Europese Commissie verschillende andere technische maatregelen voorgesteld die de juiste inning van btw in de platformeconomie moeten waarborgen.

2. E-Invoicing en Real-Time Digital Reporting

De meest opvallende ontwikkeling betreft het plan van de Europese Commissie om een nieuw rapportage- en facturatiesysteem in het leven te roepen. De achterliggende bedoeling is vooral om de wijdverspreide btw-fraude terug te dringen. Het gaat onder meer om de volgende wijzigingen:

• E-invoicing: Elektronische facturering (‘e-invoicing’) wordt per 1 januari 2028 de hoofdregel binnen de EU. Papieren facturen zullen alleen nog mogelijk zijn voor specifieke situaties die zijn toegestaan door de Lidstaat van facturatie.

• Europese factuurstandaard: Er komt een voorgeschreven factuurstandaard voor de EU e-invoice. Ondernemers krijgen de mogelijkheid om van deze facturatiewijze gebruik te maken. Het is EU-lidstaten niet (meer) toegestaan om voorafgaande autorisatie door de afnemer te verlangen, of om verificatie van de factuur door de Belastingdienst verplicht te stellen.

• Real-Time Digital Reporting: De huidige Opgaaf Intracommunautaire Prestaties (Opgaaf ICP) verdwijnt. In plaats daarvan komt er per 1 januari 2028 een nieuw rapportagesysteem voor o.a. intracommunautaire goederenleveringen en diensten (‘Real-Time Digital Reporting’). Ondernemers worden verplicht om hun rapportage op transactiebasis te verrichten, waarbij de deadline voor verzending van het rapport twee werkdagen (!) na uitreiking van de factuur ligt. De benodigde (transactie)informatie voor de rapportage wordt uitgebreid en gaat verder dan de gegevens die momenteel in de periodieke Opgaaf ICP staan vermeld. Deze regels gaan ook gelden voor prestaties onder de verplichte verleggingsregeling voor zogenoemde B2B hoofdregeldiensten (zie onder).

• Andere digitale rapportageverplichtingen: EU-lidstaten krijgen de mogelijkheid om ook voor andere transactiecategorieën digitale rapportageverplichtingen in het leven te roepen. Volgens de Commissie gaat het dan bijvoorbeeld om binnenlandse goederenleveringen en diensten tussen ondernemers of om prestaties aan eindconsumenten.

• Real-Time Facturering: De regels voor facturering bij intracommunautaire goederenleveringen worden aangescherpt. Als het aan de Europese Commissie ligt, dan wordt de deadline voor het uitreiken van een factuur per 1 januari 2028 verkort tot twee werkdagen nadat het belastbaar feit heeft plaatsgevonden. Dit gaat ook gelden voor B2B hoofdregeldiensten die onder de verleggingsregeling worden verricht door een niet in de betreffende EU-lidstaat gevestigde ondernemer.

3. De ‘Single VAT Registration’

In de EU zijn internationaal opererende bedrijven vaak verplicht om zich in meerdere EU-lidstaten voor btw-doeleinden te registreren. Om de noodzaak hiervoor terug te dringen wil de Europese Commissie verschillende wijzigingen doorvoeren met het oog op de doelstelling van de ‘Single VAT Registration’. Het gaat onder meer om de volgende maatregelen:

• Uitbreiding OSS: Op grond van de plannen wordt de zogenoemde ‘One-Stop-Shop’ (OSS) vanaf 2025 uitgebreid. Momenteel staat de OSS bepaalde ondernemers, zoals e-commerce bedrijven, toe om zich slechts in één EU-lidstaat voor de btw te registreren, zelfs wanneer zij in meerdere landen prestaties verrichten. Als het aan de Europese Commissie ligt, gaat de OSS ook gelden voor o.a. installatieleveringen en binnenlandse leveringen door in de EU gevestigde bedrijven en voor overbrengingen van eigen goederen binnen de EU. De huidige vereenvoudiging voor consignatiezendingen komt te vervallen.

• Verplichte verleggingsregeling: Noemenswaardig is ook het voornemen van de Europese Commissie om een verplichte verleggingsregeling in te voeren voor binnenlandse B2B prestaties door leveranciers die niet in de EU-lidstaat van levering zijn gevestigd aan afnemers die daar voor btw-doeleinden zijn geregistreerd. De bedoeling hiervan is om het aantal benodigde (EU) btw-registraties voor internationale bedrijven terug te dringen.

Gevolgen voor de praktijk

De hierboven beschreven maatregelen zijn slechts een greep uit de maatregelen die de Europese Commissie heeft voorgesteld. Het is duidelijk dat het om ingrijpende wijzigingen gaat. Indien de voorstellen worden aangenomen, zullen veel bedrijven gedwongen worden om bedrijfsprocessen zoals facturatie en compliance grondig te herzien. Ook ontkomt men in veel gevallen niet aan een aanpassing van de ERP-configuratie. Met het oog op de real-time rapportageverplichtingen zal de rol van een tijdige informatievoorziening alleen maar toenemen. Los van de fiscale en technische uitdagingen kan de doorvoering van de door de Commissie gewenste wijzigingen aanzienlijke kosten met zich meebrengen.

Het is nog niet zeker in hoeverre de voorstellen van de Europese Commissie er ook daadwerkelijk zullen komen. Hoe dan ook adviseren wij bedrijven en overheden om de vervolgbehandeling van deze voorstellen op EU-niveau nauwlettend in de gaten te houden. Mocht u de mogelijke gevolgen voor uw organisatie willen bespreken, neem dan vrijblijvend contact op met Marisa Hut of Stevie Mols. Wij zijn u graag van dienst.

Wet- en regelgeving op dit gebied kan onderhevig zijn aan verandering. Wij raden u aan om met uw Baker Tilly adviseur te overleggen over de impact hiervan.