Welke mogelijkheden biedt de kaderovereenkomst sociale zekerheid voor grensarbeiders en werkgevers?

De afgelopen jaren zijn medewerkers meer en meer thuis gaan werken. Dit geldt ook voor grensarbeiders. Wanneer de omvang van dit thuiswerken toeneemt, kan dit gevolgen hebben voor hun sociale zekerheidspositie. Zo kan een medewerker opeens onderworpen worden aan de socialezekerheidswetgeving van het woonland, met grote gevolgen voor u als werkgever. Denk aan een verplichte registratie in het woonland, het draaien van een lokale payroll en veranderende werkgeverslaten. Ook kunnen problemen ontstaan door de verschillen tussen het Nederlandse arbeidsrecht en het socialezekerheidsstelsel waar de medewerker onder komt te vallen.

Om tegemoet te komen aan de toenemende vraag naar het hybride werken voor grensarbeiders, is een aantal Europese lidstaten een kaderovereenkomst sociale zekerheid overeengekomen om zo de eerdergenoemde gevolgen te ondervangen. In dit artikel leest u wat deze kaderovereenkomst inhoudt en wat de gevolgen voor u als werkgever zijn.

EU-Verordening sociale zekerheid

De socialezekerheidswetgeving in Europa, de EER en Zwitserland wordt gecoördineerd door de EU-Verordening 883/2004. De hoofdregel hierbij is dat een medewerker is onderworpen aan het socialezekerheidsstelsel van het land (de lidstaat) waar hij of zij werkt. Wanneer medewerkers echter een substantieel deel (meer dan 25%) van de werkzaamheden in hun woonland in de vorm van thuiswerken verrichten, dan raken zij onderworpen aan de socialezekerheidswetgeving van hun woonland. De verandering kan grote consequenties hebben voor zowel werknemer als werkgever, en heeft in de praktijk tot gevolg dat grensarbeiders maar beperkt worden toegestaan thuis te werken. Verder wordt er soms in het aannamebeleid van organisaties gestuurd op het beperken van het aannemen van grensarbeiders.

Kaderovereenkomst

De kaderovereenkomst (ook wel ‘Framework Agreement Social Security’ genoemd) is gemaakt met het oog op het beperken van de kortetermijneffecten van grensoverschrijdend werken op de toepasselijke socialezekerheidswetgeving. De kaders die hierin zijn opgenomen maken het voor grensarbeiders mogelijk om onder voorwaarden sociaal verzekerd te blijven in hun werkland, bijvoorbeeld Nederland. De belangrijkste voorwaarden hierbij zijn:

• Het gaat om een medewerker;

• De medewerker woont, buiten Nederland, in een land dat de kaderovereenkomst heeft ondertekend;

• De medewerker werkt alleen voor een in Nederland gevestigde werkgever (of werkgevers);

• De medewerker telewerkt tussen de 25% en 50% van de totale werktijd in diens woonland. Van belang is dan ook dat er sprake is van telewerken: Werken op afstand waarbij verbinding wordt gemaakt met het systeem van de werkgever of de onderneming.

Wanneer aan deze voorwaarden wordt voldaan, voorziet de kaderovereenkomst in de mogelijkheid voor het afsluiten van een zogenoemde artikel 16-overeenkomst (een A1-verklaring). De A1-verklaringen gelden voor drie jaar en kunnen worden verlengd.

Hoe kunt u gebruikmaken van deze mogelijkheid?

Wilt u gebruik maken van de mogelijkheid die de kaderovereenkomst biedt? Dan kan een A1-verklaring worden aangevraagd in het land waarvan de wetgeving van toepassing is (het werkland). Hiervoor gelden bepaalde formele vereisten. Onze Global Mobility specialisten helpen u graag bij de voorbereiding en aanvraag van een A1-verklaring op grond van de kaderovereenkomst.

Het is belangrijk dat u de verklaring tijdig verkrijgt. Gelet op de verwachte hoeveelheid aanvragen, heeft de SVB in Nederland aangegeven dat de behandeling naar verwachting langer gaat duren. Om hierop in te spelen is toegezegd dat de A1-verklaring gedurende 12 maanden met een terugwerkende kracht tot 1 juli 2023 kan worden aangevraagd. Vanaf 1 juli 2024 kan de A1-verklaring weer tot maximaal 3 maanden terug worden aangevraagd.

Meer weten?

Onze Employment Advisory specialisten helpen u graag bij het analyseren van de sociale zekerheidspositie van uw medewerkers, en de gevolgen die dit voor u als werkgever heeft. Zo weet u precies welke verplichtingen u heeft, hoe u hieraan kunt voldoen en welke aandachtspunten of mogelijkheden u voor ogen moet houden. Uiteraard zijn wij u ook graag van dienst bij andere Employment Advisory vraagstukken. Meer weten? Neem contact met ons op.

Wet- en regelgeving op dit gebied kan onderhevig zijn aan verandering. Wij raden u aan om met uw Baker Tilly adviseur te overleggen over de impact hiervan.