Rechtsvorm en vaste inrichting

Structurele keuzes: hoe geeft u uw internationale groei vorm?

Wilt u zakendoen over de grens? Dan is het niet altijd nodig om in dat buitenland ook een vestiging te hebben. Klanten in Duitsland kunt u bijvoorbeeld soms bedienen vanuit uw Nederlandse kantoor. Ook kunt u rechtstreeks goederen leveren naar een van de buurlanden vanuit uw Nederlandse magazijn. Dit lijkt eenvoudig, maar toch is het belangrijk om ook hier scherp te blijven op de juridische en fiscale gevolgen. Want wanneer krijgt u te maken met buitenlandse belastingheffing? Is een buitenlandse rechtsvorm misschien toch verplicht? En als uw onderneming blijft groeien: hoe structureert u deze uitbreiding dan het beste?

➔   In dit artikel gaan we dieper in op de eerste keuzes die u zult moeten maken. Oftewel, hoe geeft u de internationale uitbreiding van uw bv vorm?

De belastinggevolgen

Let goed op de belastinggevolgen wanneer u uw Nederlandse onderneming uitbreidt over de landsgrenzen heen. Het feit dat u zelf in Nederland woont, of onderneemt met een Nederlandse BV, betekent bijvoorbeeld niet altijd dat u alleen met Nederlandse belastingheffing te maken krijgt. Landen hebben allemaal hun eigen belastingregels. Vaak sluit hun wens om belasting te heffen aan bij welke werkzaamheden u in een bepaald land uitoefent. Of dat andere land dan feitelijk belasting heft, kan ook nog afhangen van belastingverdragen. Nederland heeft namelijk met verschillende landen afspraken gemaakt over de heffingsbevoegdheid.

Hoewel elk land weer eigen specifieke belastingregels heeft, zijn de meeste landen het op hoofdlijnen wel min of meer eens wanneer er sprake is van (lokaal) belastbare activiteiten. Als u een fabriek over de grens bezit, dan zal deze waarschijnlijk in dat andere land belasting betalen. Het maakt dan vaak niet uit of die fabriek via een (lokale) rechtsvorm opereert. Ook willen veel landen belasting heffen over alle rechtsvormen die in hun land gevestigd zijn (of naar hun recht zijn opgericht).

De vaste inrichting in het buitenland

Er kan ook belastingplicht gelden in het buitenland als het buitenlandse deel van uw onderneming onderdeel is van een Nederlandse bv (dus zonder dat sprake is van een lokale rechtsvorm of entiteit in het buitenland). De activiteiten kunnen namelijk een ‘vaste inrichting’ vormen. Dat is kortgezegd een vaste bedrijfsinrichting waarmee de werkzaamheden van uw onderneming worden uitgevoerd. Deze inrichting moet geografisch en in tijd vast zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een bedrijfspand dat u heeft gekocht of huurt voor uw onderneming. U moet in dat geval berekenen welke omzet en kosten toegerekend worden aan die vaste inrichting.

De vaste vertegenwoordiger

Soms is er geen vaste bedrijfsinrichting nodig om toch belasting te moeten betalen in het buitenland. Er kan namelijk ook sprake zijn van een ‘vaste vertegenwoordiger’. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer u een werknemer in het buitenland in dienst heeft die daar alle contacten met lokale klanten onderhoudt voor of namens de Nederlandse bv. Ook bij vaste vertegenwoordigers moet worden bepaald welke winst aan hun activiteiten is toe te rekenen. Dit winstdeel wordt dan door het buitenland belast.

Belastingheffing bij een vaste inrichting of vaste vertegenwoordiger

Zowel voor de vaste inrichting als de vaste vertegenwoordiger geldt: de feiten en omstandigheden bepalen de fiscale behandeling.

Aan de hand van het recht van het buitenland waarin u onderneemt, wordt eerst bepaald of de (toe te rekenen) winsten lokaal belast zijn. Dit wordt vastgesteld aan de hand van de daadwerkelijke omstandigheden, de werkzaamheden en de bevoegdheden. De vaste inrichting-winst is dan belast naar de regels van het land waar de activiteiten worden uitgevoerd. In Nederland geldt meestal een objectvrijstelling. Met andere woorden, de in het buitenland belaste winst wordt in Nederland vrijgesteld. Zo betaalt een bv in principe geen dubbele belasting.

In bepaalde gevallen kan overigens een uitzondering op het vaste inrichtingbegrip van toepassing zijn: Nederland blijft heffingsbevoegd als de werkzaamheden in het andere land alleen van voorbereidende aard zijn of als hulpwerkzaamheden kwalificeren.

Vaste inrichting voor de btw

De vaste inrichting en vaste vertegenwoordiger hebben betrekking op de inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting. De btw kent een eigen (afwijkend) vaste inrichting-begrip. De vaste inrichting in de btw is kortgezegd een inrichting, anders dan het hoofdhuis van de onderneming, die wordt gekenmerkt door een voldoende mate van duurzaamheid. Daarbij moet er een qua personeel en technische middelen geschikte structuur bestaan om diensten af te nemen of prestaties te verrichten.

De vaste inrichting voor de btw vormt een aanknopingspunt voor de heffing van omzetbelasting en heeft ook gevolgen voor het eventuele recht op aftrek van voorbelasting. Het is ook mogelijk dat uw onderneming voor de vennootschapsbelasting geen vaste inrichting in het buitenland heeft, maar voor de btw wel (en vice versa).

Het vaste inrichtingsbegrip voor de btw is de laatste jaren vaak onderwerp geweest in btw-jurisprudentie van het Hof van Justitie van de EU. Ook op dit moment spelen er meerdere zaken waarin de vaste inrichting in de btw aan de orde komt. Het is daarom van belang om de ontwikkelingen op dit vlak goed in de gaten te houden. Onze VAT & Customs Advisory adviseurs vertellen u graag meer over de vaste inrichting voor btw-doeleinden.

Toch een lokale rechtsvorm?

Hoewel u vaak zonder lokale rechtsvorm actief kunt zijn in het buitenland, is er een aantal redenen denkbaar waarom u in het buitenland toch kiest voor een lokale rechtsvorm. Bijvoorbeeld om de aansprakelijkheid duidelijk te regelen. Of als uw lokale klanten liever zaken doen met een rechtsvorm die ze kennen. Ook vanuit administratief oogpunt kan het nuttig zijn om de cijfers gescheiden te houden. Hoewel u die splitsing voor belastingdoeleinden overigens ook zult moeten aanbrengen wanneer sprake is van een vaste inrichting. Soms kunt u te maken krijgen met specifieke rechtsvormeisen wanneer u bijvoorbeeld een vergunning wilt aanvragen of vastgoed wilt bezitten.

Ook wanneer uw onderneming groeit of in meerdere landen gaat opereren, kan het nuttig zijn om bij de structurering te werken met lokale entiteiten in plaats van vaste inrichtingen. Zo blijft uw structuur overzichtelijk. U kunt verschillende vestigingen of bedrijfslijnen in verschillende entiteiten onderbrengen. Bij een eventuele verkoop van een deel van de onderneming zijn de activa en passiva dan al in een aparte entiteit ondergebracht. Zo kunt u desgewenst de aandelen van een tak makkelijk overdragen. Dit is een stuk eenvoudiger dan losse onderdelen vanuit de Nederlandse onderneming leveren.

Tot slot merken we in de praktijk dat het fenomeen van de vaste inrichting besprekingen of onderhandelingen over de belastingpositie met lokale belastingautoriteiten soms wat vertroebelt. Een voor de lokale belastingautoriteiten bekende rechtsvorm kan dan behulpzaam zijn.

Keuzes en advies

Of er in uw geval sprake is van een vaste inrichting en een buitenlandse belastingplicht is afhankelijk van uw specifieke feiten en omstandigheden. Datzelfde geldt voor de wenselijkheid van een lokale rechtsvorm, waarbij uw groeiplannen een belangrijke rol spelen. Het is goed om hier, bij voorkeur in een vroeg stadium, over na te denken. We helpen u hier graag bij.

➔ Samen bespreken we de ideale vorm van uw buitenlandse groeiplannen. Hierbij gaat het niet alleen uw belastingpositie, maar ook over zaken als juridische verplichtingen, transfer pricing en personeelsvraagstukken.

➔ Voor input over lokale regelgeving in het buitenland kunnen we rekenen op de samenwerking met de specialisten binnen ons wereldwijde Baker Tilly International netwerk. Zo zorgen we dat u de relevante zaken helder hebt, en goed voorbereid de buitenlandse markt kunt betreden.

Wilt u eens overleggen over de mogelijkheden voor internationale groei? Of wilt u uw huidige buitenlandse ondernemingsstructuur tegen het licht houden? Neem dan contact op met onze gespecialiseerde experts.

Wet- en regelgeving op dit gebied kan onderhevig zijn aan verandering. Wij raden u aan om met uw Baker Tilly adviseur te overleggen over de impact hiervan.